|
|
|
|
|
|
|
De military verdedigingslinie „Grebbelinie” is interessant vanwege gebruikmaking van grond en land waartussen forten en bunkers liggen. De Hollandse Waterlinie, die na de Grebbelinie ligt ter verdediging van Holland, is gebaseerd op hetzelfde principe.
Vergeleken met andere verdedigingslinies zoals Maginot linie in Frankrijk, de Ostwall in Polen en de Atlantic wall linies is het gebruik van „natuurlijke” verdediging vrij hoog. In dit geval water, vriend en vijand van het Koninkrijk der Nederlanden.
De „Grebbelinie” werd gebouwd in de 18e eeuw om een dreigende Franse invasie van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden te blokkeren. In 1794 werden de waterwerken van de linie met succes onder water maar jammer genoeg waren de rivieren bevroren door de strenge winter en trokken de Franse troepen ongehinderd langs de Grebbelinie en bezetten Nederland. Gedurende deze bezetting kreeg de linie zijn definitieve vorm en werd versterkt met diverse schansen en andere defensie werken.
Aan het begin van de Frans-Duitse oorlog van 1872 was de Grebbelinie op volle sterkte met moderne kanonnen die zelfs in 1940 nog gebruikt werden. Gedurende de Eerste Wereldoorlog speelde de Grebbelinie geen strategische rol in de verdedigingsstrategie van Nederland.
|
Pas in februari 1940 besliste de top van de Nederlandse legerleiding dat de Grebbelinie een essentiële rol zou moeten spelen in de verdediging tegen een mogelijke Duitse inval.
Op een prachtige zonovergoten 10e mei 1940 vielen de Duitse troepen Nederland aan. Aan het einde van de derde oorlogsdag was de linie bijna doorbroken door de Duitsers bij de Grebbeberg. Gedurende de nacht trokken de Nederlandse troepen zich terug op de Hollandse Waterlinie. Door de onverwachte hevige weerstand van het Nederlandse leger bij de Grebbelinie en de mislukte luchtlandingen besloten de Nazi’s Rotterdam op de vierde oorlogsdag te bombarderen. Na dit bombardement capituleerde de Nederlandse troepen in Holland onder de dreiging dat anders andere steden eveneens gebombardeerd zouden worden. In Zeeland en overzee vochten de Nederlandse marine en andere strijdkrachten door.
Ironisch genoeg verbeterden de Duitse bezetters de
Grebbelinie in 1944 om de Canadese troepen te blokkeren die Nederland boven de grote
rivieren wilden ontzetten. De Grebbelinie werd omgedoopt tot „Pantherstellung” en
hield de Canadezen in toom tot de overgave van de Duitse troepen in mei 1945. Na
de Tweede Wereldoorlog functioneerde de verdedigingslinie nog tot 1951.
Vijfenvijftig jaar na dato was het stil rond de oude defensielinie. De natuur overwoekerde de bunkers en loopgraven. Bomen groeiden op en vogels nestelden zich er behaaglijk in. De vroegere kazematten werden bedolven onder een dikke laag humus.
Een fort verdween zelfs onder een provinciale weg en spoorbomen namen de plaats in van de versperringen.
In mei 2006 echter startte het reconstructieproject „Grebbeberg linie” ter bevordering van het toerisme in de regio en de daarmee samenhangende werkgelegenheid. De oude linie ontwaakte met een andere missie.
|
|
2.2. Verdedigingslinies als historische toeristische objecten | 2.2.2. EU Belang |
|